Các phiên bản McDonnell_Douglas_F-15E_Strike_Eagle

F-15I dành cho Không lực Israel

Lịch sử

F-15I là phiên bản trang bị cho Không lực Israel nơi nó được gọi là Ra'am (רעם - "Thunder"). Đây là máy bay tấn công mặt đất 2 chỗ ngồi gắn 2 động cơ Pratt & Whitney F100-PW-229 dựa trên F-15E.

Sau chiến tranh Vùng Vịnh, trong đó các thành phố Israel bị tên lửa SCUD từ Iraq tấn công, chính quyền Israel quyết định họ cần trang bị máy bay tấn công tầm xa. Trong năm 1993, Israel công bố Thông báo Khảo sát thầu (RFI: Request for Information) cho mọi công ty hàng không quan tâm đến việc sản xuất cho Israel kiểu máy bay chiến đấu mới theo những tính năng của họ.

Để đáp ứng, Lockheed Martin đề nghị 1 phiên bản của F-16 Fighting FalconMcDonnell Douglas đề nghị cả F/A-18 Hornet và F-15E. Vào ngày 27 tháng 1-1994, chính quyền Israel công bố họ định mua 21 chiếc F-15E. Những chiếc F-15E đặt mua được cải tiến theo yêu cầu của phía Israel, bao gồm việc tích hợp hệ thống hiển thị thông tin mũ bay (DASH: Display and Sight Helmet)[5] và được đổi tên là F-15I.

Vào ngày 12 tháng 5-1994, chính phủ Mỹ cho phép bán tối đa 25 chiếc F-15I cho Israel, và đến tháng 11-1995 Israel đặt mua tiếp 4 chiếc F-15I cho đến giới hạn đặt ra bởi chính phủ Mỹ.

Khác biệt giữa F-15E và F-15I

F-15I Ra'am (Thunder) rất giống F-15E, nhưng có các hệ thống dẫn đường cải tiến theo những nhu cầu của Israel. Nhằm thuận tiện cho tấn công ban đêm, F-15I ban đầu được gắn Sharpshooter targeting pods thiết kế riêng cho F-16 của Israel. Sharpshooter pod có tính năng kém hơn các cụm LANTIRN trang bị trên F-15E; do đó đến khi Hoa kỳ cho phép Israel mua hệ thống LANTIRN pods, họ đã tận dụng cơ hội. Thương vụ này hoàn chỉnh tính năng bay đêm của F-15I, với 30 bộ LANTIRN pods được giao hàng. Sau cải tiến này F-15I hầu như tương đương với F-15E. Khác biệt chủ yếu giữa F-15I và F-15E là F-15I không có hệ thống cảnh báo radar gắn sẵn. Phía Israel lắp đặt hệ thống chiến tranh điện tử của riêng họ cho F-15. Hệ thống điện tử thiếu sót của F-15I được thay bằng hệ thống chiến tranh điện tử tích hợp Elisra SPS-2110 của Israel. Một máy tính trung tâm và hệ thống GPS/INS gắn sẵn được nối kết. Tất cả các cảm biến của máy bay có thể liên kết với hệ thống DASH, cho phép cả hai thành viên đội bay có được một cơ chế bắt mục tiêu hiệu quả mà ngay cả F-15E cũng không có. Các hệ thống tiên tiến của Ra'am bao gồm radar APG-70 với khả năng lập bản đồ địa hình. Hình ảnh rõ nét do APG-70 cung cấp, bất chấp điều kiện địa hình và thời tiết, cho phép phát hiện mục tiêu những đối tượng khó tìm - như các đơn vị tên lửa, xe tăng và lô cốt - ngay cả trong những điều kiện bất lợi như sương mù, mưa to hay những đêm không trăng.

Các phi đội

F-15I được điều khiển bởi Phi đội IDF/AF 69 Hammers, trước đây sử dụng F-4 Phantom II. Phi vụ chiến đấu đầu tiên của F-15I thực hiện tại Liban vào ngày 11 tháng 1-1999. Máy bay có thể mang: tên lửa đối không AIM-9L, Rafael Python 4Rafael Python 5 dẫn đường bằng hồng ngoại; tên lửa đối không AIM-7 SparrowAIM-120 AMRAAM dẫn đường bằng radar. Python 4 có thể khai hỏa ở một góc 90°, cho phép phi công nhắm mục tiêu bằng hệ thống hiển thị mũ bay. Khi chiến đấu ngoài tầm nhìn (BVR: beyone visual range), nó có thể dùng tên lửa AIM-7 hay AIM-120.

Đến năm 1999, Israel công bố dự định mua thêm một số máy bay, và F-15I là một trong những đối tượng. Tuy nhiên, họ tuyên bố rằng sẽ hợp đồng mua F-16I, một phiên bản chuyên biệt hóa của Fighting Falcon.

F-15K dành cho Không lực Hàn Quốc

F-15K Slam Eagle (tiếng Hàn: F-15K 슬램이글) là một phiên bản nâng cao của F-15E dành cho Không quân Hàn Quốc (ROKAF).

Vào năm 2002, ROKAF chọn F-15K cho chương trình F-X sau cuộc cạnh tranh quyết liệt của bốn loại náy bay chiến đấu: F-15K của Boeing, Rafale của Dassault-Breguet, Eurofighter Typhoon, và Sukhoi Su-35 từ hãng Sukhoi. Tổng cộng có 40 chiếc được đặt hàng, và cho đến tháng 12-2005, 4 chiếc đã được giao cho ROKAF. Đến tháng 5-2006, chính phủ Hàn Quốc quyết định đặt hàng bổ sung 20 chiếc F-15K, bắt đầu giao từ năm 2009, trị giá mỗi chiếc khoảng 100 triệu Đô la Mỹ.

F-15K có một số tính năng tiên tiến không có trên F-15E, như hệ thống dò tìm và theo dõi hồng ngoại AAS-42 IRST, hệ thống dò mục tiêu gắn trên mũ bay (JHMCS: Joint Helmet Mounted Cueing System), và hệ thống radar tương phản pha tích cực (AESA: Active Electronically Scanned Array) AN/APG-63. Thêm vào đó, F-15K có thể phóng các vũ khí tiên tiến như tên lửa AGM-84K SLAM-ER ATAAGM-84H Harpoon. Hai động cơ General Electric F110-GE-129 lực đẩy 131 kN (29.400 lbf) được trang bị cho F-15K.

Vào ngày 7 tháng 6-2006, một chiếc F-15K bị rơi ngoài khơi Pohang, tỉnh Bắc Gyeongsang, Hàn Quốc, trong một phi vụ huấn luyện ngăn chặn ban đêm, làm cả hai phi công tử nạn. Không lực Hàn Quốc tiến hành một cuộc điều tra toàn diện, sau đó thông báo chính thức rằng tai nạn là do cả hai phi công lâm vào tình trạng mất tri thức do lực G (g-LOC) kéo dài 16 giây khiến mất kiểm soát máy bay. Công luận xem đó là sự bịa đặt nhằm che đậy, vì hộp đen máy bay không được tìm thấy và F-15K được gắn thiết bị tự động giới hạn G (G Limited Control anti g-LOC device). Hơn nữa cả hai phi công đều là những người lão luyện trong Không lực, và giả thuyết cả hai cùng mất tri thức trong 16 giây là điều khó xảy ra. (Thời gian g-LOC thông thường là giữa 2 và 3 giây).[6]

F-15S và F-15SA dành cho Không lực Ả-rập Xê-út

F-15S là một phiên bản của F-15E cung cấp cho Không lực Ả-rập Xê-út. Nó hầu như giống F-15E của Không quân Hoa Kỳ, và điểm khác biệt chính là khả năng hoạt động của radar AN/APG-70 ở chế độ khẩu độ tổng hợp: độ phân giải của F-15E tốt hơn 3 lần so với F-15S.

Vào tháng 11-2006, Bộ Quốc phòng Mỹ xem xét việc cung cấp động cơ GE F110-GE129 hoặc P&W F100-PW229 hoàn toàn mới hay tái chế cho 70 chiếc F-15S trong một hợp đồng trị giá đến 1,5 tỷ đô la Mỹ.

Sau đó, Ả-Rập Saudi đã chuyển sang đặt mua 84 chiếc F-15SA sản xuất mới, kèm theo đó là gần 70 bộ thiết bị để nâng cấp phi đội F-15S hiện có của họ lên chuẩn F-15SA. Ngày 30 tháng 4 năm 2013, chiếc F-15SA đầu tiên sản xuất cho quốc gia này đã được Boeing chính thức giới thiệu.

Một phần trọng tâm của gói nâng cấp này là việc trang bị thêm một giá treo vũ khí ở mỗi cánh chính, đã mở rộng khả năng chiến đấu của máy bay tiêm kích hạng nặng lên một tầm cao mới, lột xác thành một máy bay tiêm kích đa năng rất hiện đại "tất cả trong một”.

F-15SA có một số thay đổi quan trọng từ tiền thân của nó, là F-15E Strike Eagle, tăng uy lực khi thực hiện nhiệm vụ chế áp hệ thống phòng không đối phương (SEAD). Bao gồm:

- Hệ thống điều khiển bay điện tử (fly-by-wire) đầy đủ, radar quét mảng điện tử chủ động (AESA) AN/APG-63(V)3;

- Hệ thống tác chiến điện tử kỹ thuật số và hệ thống cảnh báo radar, cảnh báo tên lửa mới, buồng lái kính với màn hình hiển thị đa chức năng tinh thể lỏng và mũ bay tích hợp hiển thị thông số;

- Trang bị một hệ thống tìm kiếm và theo dõi hồng ngoại, được biết đến với tên là "Tiger Eyes", lắp ở giá treo phía dưới cửa hút khí bên trái. F-15SA cũng được trang bị  động cơ F-110 GE-129, có lực đẩy lên đến 13,6 tấn mỗi động cơ.

Khi nói đến vũ khí, F-15SA có thể mang theo hầu hết các vũ khí có trong trang bị của Không quân Mỹ, cả vũ khí đối không, đối đất, diệt radar... gồm:

- Các vũ khí cho tấn công tầm xa (AGM-84K SLAM-ER), chế áp phòng không đối phương (SEAD) (AGM-88 HARM);

- Đánh chặn, chiếm ưu thế trên không (AIM-9X Sidewinder, AIM-120 AMRAAM);

- Bom tấn công trực tiếp chính xác (GBU-54B LaserJDAm và GBU-39 SDB).

Ngoài ra, F-15SA vẫn trang bị 1 pháo nòng xoay 20mm M61A2 Vulcan với 540 viên đạn. Giá treo vũ khí ở trung tâm thân F-15SA có thể mang một quả JDAM 990 kg, thùng nhiên liệu phụ hoặc thậm chí là một hệ thống radar khẩu độ tổng hợp trinh sát mặt đất có vỏ bọc. Nhờ tăng thêm giá treo cho 2 cánh chính và nâng cấp giá treo ở gần gốc cánh nên khi F-15SA trang bị vũ khí cho cấu hình không - đối - không, nó có thể mang không ít hơn 8 tên lửa AIM-120 AMRAAM và 8 tên lửa AIM-9X Sidewinder. Như vậy, phiên bản F-15SA có khả năng mang vũ khí đối không tăng gấp đôi so với F-15C hoặc F-15E.

Cũng lưu ý thêm rằng hệ thống tìm kiếm và theo dõi hồng ngoại tiên tiến lắp trên mũi máy bay, phía trước buồng lái cho phép F-15SA phát hiện và theo dõi máy bay đối phương trong im lặng trong khi vẫn duy trì cập nhật tình huống trên không liên tục. Hệ thống này kết hợp với radar AESA hiện đại, hệ thống cảnh báo radar tiên tiến và liên kết dữ liệu Link-16, tạo cho nó ưu thế nhất định trong không chiến.[7]

F-15SG dành cho Không lực Singapore

F-15SG (ký hiệu cũ là F-15T) là một phiên bản của F-15E, đang được Không lực Singapore (RSAF) đặt hàng sau quá trình đánh giá kéo dài 7 năm bao gồm 5 kiểu máy bay khác. F-15SG được chọn vào ngày 6 tháng 9-2005 sau khi loại bỏ đối thủ cuối cùng là chiếc Dassault Rafale.

F-15SG có cấu hình tương tự chiếc F-15K bán cho Không lực Hàn Quốc, nhưng có bổ sung loại radar tương phản pha chủ động (AESA) APG-63(V)3 phát triển bởi Raytheon. Ảnh hưởng bởi sự phát triển máy bay F-35 của Lockheed Martin, RSAF chỉ đặt hàng 12 chiếc F-15K, với tùy chọn đặt thêm 8 để thay thế những chiếc A-4 Skyhawk. Đơn đặt hàng này là một phần của chương trình Thay thế Máy bay Chiến đấu mới trị giá khoảng 1 tỷ đô la Mỹ, và là vụ mua bán máy bay chiến đấu đắt tiền nhất của RSAF.

F-15SG sẽ được gắn 2 động cơ General Electric F110-GE-129 có lực đẩy 131 kN (29.400 lbf).

Vào ngày 22 tháng 8-2005, Cơ quan Hợp tác An Ninh Phòng Thủ Hoa Kỳ (DSCA) tường trình Quốc hội Mỹ về một Dự án Bán Vũ khí Nước ngoài (FMS) bao gồm vũ khí, tiếp liệu và huấn luyện trong trường hợp chiếc F-15 được phía Singapore lựa chọn. Vì việc mua F-15 đã được xác nhận, người ta đoán rằng Singapore sẽ tiếp tục mua gói gói vũ khí tiếp liệu kèm theo trị giá 741 triệu Đô la Mỹ nếu chọn tất cả.

Vũ khí trọn gói bao gồm:

  • 200 tên lửa đối không tầm trung cao cấp AIM-120C (AMRAAM)
  • 6 tên lửa đối không huấn luyện AMRAAM Captive Air Training (CAT)
  • 50 bom MK-82 GBU-38 Joint Direct Attack Munitions (JDAM)
  • 44 AN/AVS-9(V) Night Vision Goggles
  • 24 Link 16 Multifunctional Information Distribution System/Low Volume Terminals (Fighter Data Link Terminals)
  • 30 tên lửa đối đất AGM-154A-1 (JSOW) Joint Standoff Weapons với đầu nổ BLU-11
  • 30 tên lửa đối đất AGM-154C (JSOW) Joint Standoff Weapons
  • 200 tên lửa đối không AIM-9X SIDEWINDER
  • 24 tên lửa đối không huấn luyện AIM-9X SIDEWINDER CAT và Dummy [8]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: McDonnell_Douglas_F-15E_Strike_Eagle http://www.defenseindustrydaily.com/2006/05/south-... http://news.naver.com/news/read.php?mode=LSD&offic... http://www.af.mil/About-Us/Fact-Sheets/Display/Art... http://www.dsca.osd.mil/PressReleases/36-b/2005/Si... http://www.aerospaceweb.org/aircraft/bomber/f15e/ http://www.afa.org/magazine/march2007/0307force.as... http://en.wikipedia.org/wiki/Display_And_Sight_Hel... http://soha.vn/quan-su/f-15sa-phien-ban-dai-bang-t... https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:F-15E_...